Ерекше» баланы тәрбиелейтін отбасы үшін, түзетуші-дамытушы функциялар

Дә ріс

Тақ ырыбы: Мү мкіндігі шектеулі балаларғ а отбасы тә рбиесін берудің ерекшеліктері

Жоспары:

1. «Ерекше» баланы тә рбиелейтін отбасы ү шін, тү зетуші-дамытушы функциялар

1. Мү мкіндігі шектеулі балалар ата-анасы портреті.
2. Отбасыларында жү ргізілетін тә рбие модельдері
3. Ата-аналармен жұ мыстың формалары мен ә дістері

Ерекше» баланы тә рбиелейтін отбасы ү шін, тү зетуші-дамытушы функциялар

Қ азіргі кезде отбасына ә леуметтік институт ретінде ерекше зейін аударылады. Кө птеген мамандар отбасын маң ызды реабилитациялық ә леуетке ие қ ұ рылым ретінде қ арастырады.

Инклюзивті білім беруді дамыту бойынша іс-шараларды жоспарлау ү шін, баланы жә не оның отбасын, баланы жалпы білім беретін мектептің оқ у ү дерісіне тиімді енгізуге кедергі келтіретін қ иындық тарды, кедергілер мен барьерлерді бағ алауды кешенді ә леуметтік зерттеу маң ызды рө л атқ арады.

«Ерекше» баланы тә рбиелейтін отбасы ү шін, тү зетуші-дамытушы, орнын толтырушы жә не реабилитациялық функциялар маң ызды болып саналады, олардың мақ саты ретінде, баланың психофизикалық жә не ә леуметтік мә ртебесін қ алпына келтіру, олардың материалдық тә уелсіздікке жә не ә леуметтік бейімделуге жетуі алынады.

Зерттеу нә тижелері (Т.Н.Волковская, А.И.Захаров, М.М.Либлинг, Н.В.Мазурова, И.И.Мамайчук, Г.А.Мишина, Л.И.Солнцева, В.В.Ткачева, Е.М.Мастюкова жә не т.б.) кез келген дамуында бұ зылуы бар балада ата-аналармен ө зара ә рекеттестікте бұ зылудың орын алатынын кө рсетеді. Балалар-ата-аналар қ атынасын бағ алаудың критерийі ретінде, іс-ә рекет ө німдерінде балалардың ата-аналарғ а деген эмоционалды аппеляциясы (жағ ымды немесе жағ ымсыз), сонымен бірге, осы балалардың ата-аналармен қ атынасын тікелей бағ алау алынады.

Балалар-ата-аналар қ атынасын зерттеу бойынша бақ ылау, ә ң гімелесу, эксперименттік зерттеулердің нә тижелері, балалардың тұ лғ алық дамуындағ ы жә не олардың ата-аналармен қ атынасындағ ы ү рдістерді анық тауғ а мү мкіндік береді.

Дамуында бұ зылуы бар ә рбір бала ата-аналармен эмоционалды-жағ ымды байланысқ а, олардың жылуы мен жақ ындығ ына деген жоғ ары қ ажеттілікті кө рсетеді.

Ә ң гімелесу барысында балалар ата-аналардың салқ ындығ ы мен зейін аудару мен махабаттың жетіспеуін жасыра отырып, олар туралы жақ сы пікірде болды. Ә рбір бала (92% жағ дайда) ата-аналармен жылы аффилиативті-толық тырылғ ан қ атынасқ а деген ерекше қ ажеттілікті сезінеді.

Суретті тесттер, САТ ә дістемесінің кө мегі арқ ылы алынғ ан зерттеу нә тижелері, ата-аналардың балаларғ а қ атысты қ олданатын жазалауын, кө п жағ дайда балалардың психикалық жетіспеушілігі себепті адекватты тү рде қ абылдайтынын кө рсетеді.

Ата-аналар-балалар қ арым-қ атынасының жеткіліксіздігі жә не оның адекватты болмауы, ата-аналардың орнын басқ а субъектілердің алмастыруында кө рінеді.

Эксперименттік тапсырмаларды («Екі ү й», «Балаларғ а арналғ ан баспалдақ», «Фильм-тест» ә дістемелері) балалардың орындауының талдау нә тижелері, оларғ а ең жақ ын адамдар ретінде ата-аналардың емес, басқ а адамдар: ағ алары, ә пкелері, мұ ғ алімдер, жақ ын туыстар немесе заттар: ойыншық тар мен ү й жануарларының басым орын алатынын кө рсетті. Бұ л ата-аналардың балалардың тұ лғ ааралық байланысындағ ы маң ыздылығ ының тө мендігін дә лелдеп кө рсетеді.

1. Мү мкіндігі шектеулі балалар ата-анасы портреті.