ОРЫТЫНДЫ. Кез келген, үлкен де болсын, кішкентай да болсын ұйымда мәліметтерді басқаруды кең тиімді жұмысты қамтамасыз

Кез келген, ү лкен де болсын, кішкентай да болсын ұ йымда мә ліметтерді басқ аруды кең тиімді жұ мысты қ амтамасыз ететіндей етіп ұ йымдастыру

мә селесі туындайды. Бұ л ү шін кейбір ұ йымдар папкалар салынғ ан шкафтарды пайдаланады, бірақ ұ йымдардың кө пшілігі компьютерлендірілген тә сілдерді – мә ліметтердің ү лкен кө лемдерін тиімді сақ тауғ а, қ ұ рылымдауғ а жә не жү йелеуге мү мкіндік беретін мә ліметтер базаларын пайдаланғ анды артық кө реді.

Ірі компаниялар техникалық жаң алық тарды сол сә тте аппараттық қ ұ ралдарда іске асыруғ а тырысады, алайда, ірі басқ ару жү йелерін табысты іске асыру ү шін стандартты емес тә сіл, шығ армашылық шешім қ олдану қ ажет болады. Басқ ару жү йелерін жобалау, іске асыру жә не ендіру кезінде эргономика негіздерін пайдалану кә сіпорынның кө птеген «психологиялық» жә не «технологиялық» проблемаларын шешуге мү мкіндік жасайды.

Жасалынғ ан жұ мыстың нә тижесінде Кө шірме бө лімінің екі жұ мыс орны автоматтандырылды. «Рустембаев» ЖШС -да қ ойма операцияларын жә не ө німді сатуды есепке алу жө ніндегі жұ мыспен айналысатын қ ызметкерлер санын тө рттен екі адамғ а дейін тө мендету мү мкін болды. Қ алғ ан екі қ ызметкер бұ л жұ мыспен жұ мыс уақ ытының жартысында айналысады, бұ л олардың есепке алудан бос уақ ыттарын басқ а мақ саттар ү шін пайдалануғ а мү мкіндік береді. Шұ ғ ыл есептің стандартты операцияларын жү ргізу кезінде жіберілетін қ ателердің саны анағ ұ рлым азайды.

Қ ойма операцияларын жә не ө нім сатуды есепке алу міндеттерінің экономикалық мә нін сипаттау барысында басқ ару нысаны туралы тү сінік жә не оның сипаттамасы берілді, нысанды басқ арудың негізгі функционалдық міндеттері баяндалды. Одан ә рі кә сіпорынның сыртқ ы жә не ішкі ақ параттық ағ ындары анық талды. Кө шірме бө лімінің ақ параттық ағ ындарын зерттеу нә тижесінде осыларды автоматтандыру қ ажет болатын операциялар айқ ындалды.

Содан кейін алғ а қ ойылғ ан міндеттерді шешу ү шін есептеу техникасын пайдалануды негіздеу жү ргізілді. Бұ л бө лімде бухгалтер жұ мысын автоматтандырудың қ андай проблемаларды шешуге мү мкіндік жасайтындығ ы егжей-тегжейлі сипатталды. Мұ нда міндеттердің қ арастырылып отырғ ан кешені ү шін есептеу техникасын пайдаланудың мақ саттары тұ жырымдалды. Автоматтандырылғ ан жү йелерді ендірудің қ ол ең бегінен артық шылығ ы қ арастырылды. Техникалық қ ұ ралдарды таң дап алу критерийлері келтірілді. Сондай-ақ экономикалық міндеттердің қ арастырылып отырғ ан кешенін шешуге арналғ ан ДЭЕМ-нің ү лгілік қ ұ рамы жә не негізгі сипаттамалары берілді.

Келесі кезең де ақ паратты ө ң деуді ұ йымдастыруды сипаттау жү ргізілді. Мұ нда жобаланып отырғ ан жү йеде шешілетін міндеттердің, есептердің қ алайша іске асырылатындығ ының сипаттамасы берілген. ЭЕМ-де орындалатын есептеулердің сипаттамасы, нә тижелердің қ ысқ аша сипаттамасы (машиналық қ ұ жаттардың, дисплей экрандарында кө рсету тү рлерінің атаулары жә не олардың атқ аратын міндеті) берілді.

Одан ә рі міндеттердің қ арастырылып отырғ ан кешенін формалданғ ан қ ою жү ргізілді, есептеудің бірізді кезең дері бө ліп кө рсетілді. Ә рбір автоматтандырылғ ан есеп ү шін осы есептің атауы, бастапқ ы мә ліметтердің қ ұ рамы, нә тиже жә не есептерді шешуге қ ойылатын талаптар берілді.

Бұ дан ә рі ақ параттық қ амтамасыз етуді пайдалануды негіздеу берілді. Бұ л тарауда ақ параттық қ амтамасыз етуді жобалаудың негізгі принциптері қ арастырылды, ақ параттық базаны ЭЕМ жадында ұ йымдастыру ә дістерінің негіздемесі берілді.

Одан соң бағ дарламалық қ амтамасыз ету, қ олданбалы бағ дарламалардың таң дап алынғ ан пакеті бойынша зерттеулерді, пысық тауларды негіздеп беру келтіріледі. Бұ л кезең де мә ліметтерді ө ң деудің машина ішіндегі ұ тымды технологиясын қ амтамасыз ету тә сілдері, сондай-ақ басқ арушы бағ дарламаның атқ аратын міндеттері анық талды.

Одан кейін ақ паратты жинау, жеткізу, ө ң деу жә не беру технологиясы бойынша зерттеулерді негіздеу жү ргізілді. Мұ нда бастапқ ы ақ паратты жинау тә сілін таң дап алуды негіздеу, ақ паратты нысанның АБЖ-на немесе жоғ арырақ тұ рғ ан жү йелерге беру ә дісінің негіздемесі берілген жә не ЭЕМ-ге енгізуге арналғ ан ақ параттың растығ ын қ амтамасыз ету ә дістерін негіздеу жү ргізілген.

Міндеттер кешенін автоматтандыруды жобалау барысында инфологиялық модель тұ рғ ызылды жә не оның сипаттамасы берілді.

Бұ дан ә рі кіріс жә не нә тижелі ақ параттың сипаттамасы жә не жазбасы берілді, сондай-ақ олардың қ ұ рылымы баяндалды. Мұ нда сонымен бірге басқ а міндеттерді шешудің нә тижесінде алынғ ан шұ ғ ыл, тұ рақ ты ақ параттың ә р файлының қ ұ рылымы кө рсетілді.

Содан кейін диалогтың қ ұ рылымының жә не оның мазмұ нының сипаттамасы келтіріліп отыр. Диалогтың қ ұ рылымын жасағ ан кезде бастапқ ы қ ұ жаттармен, анық тамалық тармен жә не есептермен жұ мыс жобаланды.

Одан ә рі бағ дарламалық модельдердің жә не ақ параттық файлдардың ө зара байланысының схемасы қ арастырылды. Аталғ ан схеманың жұ мысының тиісті сипаттамасы берілді.

Ақ паратты жинаудың, жіберудің, ө ң деудің жә не берудің технологиялық процесін сипаттағ ан кезде технологияның операциядан кейінгі сипаттамасы беріледі жә не технологиялық процестің схемасы, яғ ни пайдаланушының жасалынып отырғ ан жү йемен жұ мысының реті кө рсетіледі.

Одан кейін жү йені ендірудің экономикалық тиімділігін есептеу жә не жү йені пайдаланушының тіршілік ә рекетінің қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ету жө ніндегі эргономикалық шешімдерді негіздеу келтіріледі.

Сан кө птеген анық тамалық тарды пайдалана отырып, достық, ойластырылғ ан интерфейсті қ олдана отырып, кө шірме бө лімінің жұ мысының жылдамдығ ы артты жә не қ ызметкерлердің шаршап-шалдығ уы тө мендеді.