Тақырып. Винттік берілістер. Олардың қолдану облысы.

Винтті - гайкалы берілістер айналмалы қ озғ алысты, ілгерлемелі қ озғ алысқ а айналдыру ү шін қ олданылады, сө йте тұ ра гайка мен винт осы екі қ озғ алыстың біреуінде немесе екеуінде де болады.

Артық шылық тыры:

1. Конструкцияның ө зі мен жасалуы қ арапайым

2. Ү лкен кү ш тү скенге ың ғ айлы

3. Жоғ ары сенімділік

4. Тыныш

5. Кү ш жағ ынан ө те ұ тымды

6. Аз жылжуды ү лкен дә лдікпен ұ йымдастыру

Кемшіліктері:

1. Жоғ ары ү йкеліс кезінде қ ажалуы жоғ ары

2. Пайдалы ә сер коэффиценті тө мен

Винт – гайка берілістері ү лкен кү ш тудыру ү шін қ олданылады (пресстер, домкраттар,); дә л жылжулар ү шін (станокты беру механизмдері, ө лшеуіш приборлар, орнататын жә не регулировка жасайтын қ ұ рылғ ылар).

Қ олданылуына байланысты винтті берілістердің келесі тү рлері бар:

1. Жү ктемелі, ү лкен ө стік кү ш тудыруғ а арналғ ан. Таң басы ө згермелі жү ктеме болғ ан кезде трапециялық бұ рамалы болады, ал ү лкен біржақ ты жұ ктемеде - тіректік. Жү ктік винттердің гайкалары бү тін. Домкраттарда кұ ш жағ ынан ұ тымды болу ү шін жә не ө зітежелуді қ аатамасыз ету ү шін ктө терілу бұ рышы кіші болатын біркірісті бұ раманы қ олданады.

2. Жү руші, беріліс механизмдерінде жылжу ү шін қ олданылады. Ү йкеліс аз болу ү шін ә детте трапециялық кө пкірісті бұ рамағ а ие. Бұ раманың қ ажалуына байланысты «ө лі» жү ріс болмау ү шін жү руші винттердің гайкаларын ажыратылатын етіп жасайды.

3. Орнатқ ыш, нақ ты жылжу мен бекіту ү шін қ олданылады. Метрикалық бұ рамағ а ие. Люфтсіз беріліс болмау ү шін гайкаларды қ ос етіп жасайды. Ү йкелісі аз жә не бұ рамада бос орны жоқ болумен сипатталатын нақ ты беріліс механизмдернде шариктік жұ п қ олданылады, ол жерде сырғ анау ү йкелісінің орнына тербелу ү йкелісі болады. Мү ндай берілістің п.ә.к. 0, 95 жетеді.

1-сурет. Бұ рандалы гайкалы 2-сурет. Шарикті 3-сурет. Бұ рандалы

берілістің гайкалары бұ рандалы жұ п. домкрат.